تدوین چارچوب طراحی فضای عمومی به عنوان محرک توسعه بافتهای فرسوده

در پی افول کیفیت زندگی در بافتهای فرسوده، فضاهای عمومیِ اینگونه بافتها نیز دچار تنزل کیفیت کالبدی و عملکردی شده و به نوعی فرسودگی را تجربه می¬کنند. این در حالیست که فضاهای عمومی شهری به واسطه¬ی همه شمول بودن خود جنبه¬های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی را در بر می¬گیرند و قابلیت تاثیر گذاری بر روند نوسازی و بهسازی بافت پیرامون خود را دارا می¬باشند. بر اساس یافته¬های این پژوهش اهمیت تاکید بر فضاهای عمومی در روند بازآفرینی شهری ناشی از آن است که اینگونه فضاها مکان بروز تعاملات اجتماعی و بستر شکلگیری بسیاری از رویدادهای زندگی جمعی ساکنین است. به بیان دیگر می¬توان ارتقای کیفی فضاهای عمومی را یک نوع محرک توسعه برای بافتهای فرسوده شهری به حساب آورد. بر اساس نظر اندیشمندان و صاحبنظران حوزه طراحی شهری می¬توان پنج ویژگی برای فضاهای عمومی محرک برشمرد که عبارتند از: طراحی کالبدی خوب، ایجاد کننده و محرک فعالیتها، جذب کننده کاربران از خارج از محدوده، مشوق مشاغل جدید و سرمایه-گذاری، افزایش ارزش املاک. محله علیقلی آقا در مرکز شهر اصفهان به عنوان نمونه موردی این پژوهش انتخاب گردیده که پس از بررسی وضعیت فضاهای عمومی در این محله سعی شده به طراحی فضاهای عمومیِ اصلی محله با رعایت معیارها و اصول به دست آمده از مبانی نظری و همچنین نمونه¬های موردی بررسی شده پرداخته شود. توجه به این نکته ضروریست که چنانچه در پنج ویژگی ذکر شده آمده است طراحی کالبدیِ صرف نمی¬تواند یک فضای عمومی را به عنوان محرک توسعه مطرح کند بلکه برنامه¬ریزی در بسیاری از جنبه¬های دیگر الزامی است